Labels
- ၀တၳဳတို (8)
- ကဗ်ာ (15)
- ဓာတ္ပံုမွတ္တမ္းမ်ား (1)
- ျပည္တြင္းသတင္း (5)
- ေဆာင္းပါး (37)
- ႏိုင္ငံတကာသတင္း (3)
Monday, August 4, 2014
ျမန္မာစကားပံုမ်ားတြင္ အရိပ္ထင္ေနေသာ ျမန္မာတို႔၏ စိတ္ေနစိတ္ထား
စာေရးသူတို႔ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ေရွးယခင္ကပင္ ကိုယ့္ထီးကိုယ့္နန္း ကိုယ့္ၾကငွန္းျဖင့္ တင့္တယ္ ၀င့္ထယ္စြာေနထိုင္လာခ့ဲၾကသည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ အသြင္သ႑ာန္အားျဖင့္ တင့္တယ္စြာေန ထိုင္ခ့ဲၾကသက့ဲသို႔ ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈ၊ကိုယ့္စာေပကိုလည္း ျမတ္ႏိုးတန္ဖိုး ထားစြာထိန္း သိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ ခ့ဲၾကပါသည္။
ကိုယ့္စာေပ ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈျဖင့္ တင့္တင့္တယ္တယ္ေနထုိင္လာခ့ဲၾကေပရာ ျမန္မာစာသည္ တို႔စာ၊ ျမန္မာစကားသည္ တို႔စကား၊ တို႔စာကိုျမတ္ႏိုးၾကသက့ဲသို႔ တို႔စာေပကိုလည္းအစဥ္အဆက္ လက္ဆင့္ ကမ္းကာထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္လာခ့ဲၾကပါသည္။
ျမန္မာစာ၊ျမန္မာစကား၊ျမန္မာႈေ၀ါဟာရမ်ား ျမန္မာေပါရာဏမ်ား ျမန္မာစာအသံုးအႏံႈးမ်ား ျမန္မာဘန္းစကားမ်ား ျပည့္စံုၾကြယ္၀လွသည့္ စာေရးသူတို႔စာေပတြင္ စကားပံုဆိုထံုးစကားမ်ားကလည္းေ၀ဆာ ျပည့္လွ်မ္းလ်က္ရွိပါသည္။
ျမန္မာစာေပရယ္ဟု မတီထြင္ႏိုင္ေသးမီေရွးယခင္ကတည္းကပင္ ျမန္မာမႈတြင္ ျမန္မာစကားႏွင့္ အတူ စကားပံုမ်ားဆိုထံုးစကားမ်ားသည္ ေပၚေပါက္လာခ့ဲၿပီျဖစ္သည္ဟု ပညာရွင္တို႔က ဆိုခ့ဲၾကသည္ ကို ေလ့လာ မွတ္သားဖူးပါသည္။ စကားပံုဆိုသည္မွာ “အနက္အဓိပၸါယ္ႏွင့္ျပည့္စံု ၍ လူမ်ားစံျပဳပံု ခိုင္း ေျပာဆိုေလ့ ရွိ ေသာ စကား”ဟု ျမန္မာအဘိဓာန္အက်ဥ္းခ်ဳပ္တြင္ဖြင့္ဆိုထားပါသည္။
ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔သည္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး အျပန္အလွန္စကားေျပာၾကရာတြင္ မိမိေျပာလိုသည့္ စကား၏ အနက္အဓိပၸါယ္ကို တစ္ဖက္သား ပိုမိုနားလည္လြယ္ကူေစရန္ စကားပံုမ်ား ဆိုထံုးစကားမ်ားျဖင့္ ဥပမာေပး ကာ ေျပာဆိုေလ့ရွိၾကပါသည္။ ျမန္မာစကားပံုမ်ားမွ ျမန္မာတို႔၏ စိတ္ေနသေဘာထား၊အမူအက်င့္ ကိုယ္ အမူအရာ ႏႈတ္ အမူအရာ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရးႏွင့္ေလာကသဘာ၀ လူ႔သဘာ၀ကိုေလ့လာသိရွိႏိုင္ပါ သည္။
၁။ ကိုယ့္စိတ္ႏွင့္ႏိႈင္းမရိုင္း ။ ။ သူတစ္ပါး၏အလိုဆႏၵကို သိလိုမူ ကိုယ့္အလို ဆႏၵျဖင့္ ႏိႈင္းစာ ဆင္ျခင္ျပဳအပ္သည။္ ထိုသို႔ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ မဆိုး၀ါး မမွားယြင္းႏိုင္ေသာနည္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုလိုသည္။ မိမိကိုယ္တိုင္က မႏွစ္သက္သည္ကို သူတစ္ပါးလည္းႏွစ္သက္လိုလားမည္မဟုတ္သက့ဲသို႔ မိမိလိုလား တပ္ မက္သည့္အရာကိုလည္း သူတစ္ပါးႏွစ္သက္မည္စသည္ျဖင့္ သူတစ္ပါး၏အလိုဆႏၵကို ကိုယ္ခ်င္း စာ စိတ္ျဖင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ေတြးဆကာ အရာရာတြင္ မိမိက့ဲသို႔ပင္ ခံစားႏိုင္မည္ နားလည္ႏိုင္မည္ဟု စသျဖင့္ အစဥ္ႏွလံုးသြင္းရန္ ဆံုးမလမ္းညႊန္ထားသည့္ စကားပံုျဖစ္ပါသည္။
၂။ ကိုယ့္ေပါင္ကိုယ္လွန္ေထာင္းသလို ။ ။မိမိေပါင္ကို လူေရွ႕တြင္လွန္ ၍ မိမိဘာသာနာက်င္ေအာင္ မိမိတံေတာင္ျဖင့္ ေထာင္းက်ိတ္ျပသက့ဲသို႔ ျဖစ္ေနသည္ကိုဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။ လူ႔ခႏ ၶာကိုယ္မွအစိတ္ အပိုင္း တစ္ခုျဖစ္ေသာ ေပါင္ဟူသည္ မဖြင့္ျပအပ္သည့္ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုျဖစ္ ေပရာ လူေရွ႕တြင္ေပါင္ လွန္ျပျခင္းသည္ ကိုယ့္အရွက္ကို ကိုယ္ခြဲသည္ႏွင့္တူသည္။လွန္ရံုမွ်မကမိမိတံေတာင္ျဖင့္ ေထာင္းျပန္ေသာ္ မိမိလုပ္ရပ္ေၾကာင့္ မိမိကိုယ္တိုင္သာနာက်င္ရေပမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ရွက္လည္းရွက္ရ၊ နာလည္းနာရေအာင္ မိမိအျပဳအမူျဖင့္ မိမိျပဳလုပ္မိျခင္းကို ပမာျပဳ ၍ ကိုယ့္ေၾကာင့္ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ အရွက္ကြဲ ၍နစ္နာေအာင္ျပဳ မိေသာအခါမ်ားတြင္ သံုးႏႈန္းသည့္စကားပံုျဖစ္ပါသည္။
၃။ ၾကာၾကာ၀ါးမွခါးမွန္းသိ ။ ။အခါးပါေသာအစားအစာမ်ားကို ၾကာၾကာ၀ါးစားမွသာ အခါးအရသာ ပါမွန္းသိျမင္ရသည္ ကိုဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။ လူတို႔၏သေဘာသည္လည္း အေပၚယံဟန္ေဆာင္မႈရွိ တတ္ေသာ္လည္း ခဏခဏဆက္ဆံရသည့္အခါ တြင္ အတြင္းသေဘာကိုရိပ္စားမိလာကာ အခ်ိန္ၾကာေလေလ အတြင္းသေဘာကိုသိေလေလျဖစ္သည္။ထိုအခါ မ်ိဳးတြင္ ခဏတာ၀ါးရံုျဖင့္ခါးမွန္း မသိဘဲ ၾကာၾကာ၀ါးမွခါးမွန္းသိသည့္စကားပံုႏွင့္ခိုင္းႏိႈင္းကာ ေျပာၾကေလသည္။
၄။ ကၽြန္းကိုင္းမွီ ကိုင္းကၽြန္းမီွ ။ ။တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးအျပန္အလွန္အားကိုးမွီတြယ္ေနရသည္ကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ျမစ္မ်ားတြင္ေသာင္ထြန္းသည့္အခါ ႏႈန္းတင္သျဖင့္ ကၽြန္းမ်ားေပၚလာ တတ္သည္။ ထိုကၽြန္းမ်ားသည္ ေျမႏုမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေရတိုက္စားသည့္အခါတြင္ ပါသြားတတ္ၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ ကၽြန္းမ်ားေပၚတြင္ ကိုင္းပင္မ်ားေပါက္လာေသာအခါတြင္ ကိုင္းပင္အျမစ္ကုတ္တြယ္ ထားျခင္းေၾကာင့္ လည္းေကာင္း၊ ကိုင္းပင္မ်ား ေသသြားသျဖင့္ေျမစာျမက္သစ္မ်ားတက္လာျခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း ကိုင္းပင္ မ်ားေၾကာင့္ ဒိုက္မ်ားႏႈန္းမ်ား ပို ၍ၿငိတြယ္လာျခင္းေၾကာင့္လည္းေကာင္း ကၽြန္းေျမမ်ားသည္ ပိုမိုျမင့္ေမာက္လာကာ ႏွစ္ကာလၾကာရွည္တည္တ့ံ ႏိုင္ေလသည္။ထိုနည္းျဖင့္ ကၽြန္းသည္ ကိုင္းပင္ကိုမွီ ရေလသည္။ ကိုင္းပင္သည္လည္းေကာင္း ကုန္းေျမေပၚတြင္သာ ေပါက္ႏိုင္သျဖင့္ ကၽြန္းကိုမီွကာ ရွင္သန္ေပါက္ဖြားရေသာေၾကာင့္ ကိုင္းကကၽြန္းကိုမွီရသည္ျဖစ္ရာ ကိုင္းႏွင့္ကၽြန္းသည္ တစ္ခုကိုတစ္ခု အျပန္အလွန္မွီတြယ္ရေလသည္။ လူ႔ေလာကတြင္ တစ္ဦးကိုတစ္ဦးအျပန္အလွန္မီွတြယ္ၾကရသည့္ အခါမ်ိဳးတြင္ ထိုစကားပံုကို သံုးႏႈန္းေျပာေလ့ရွိၾကပါသည္။
၅။ စကားေနာက္တရားပါ ။ ။စကားကို အထိန္းအခ်ဳပ္မရွိေျပာတတ္သူသည္ စကားအေနႏွင့္ အမွတ္မ့ဲေျပာဆိုသြားရာတြင္ စကားထဲမွ အခ်ိဳ႕ေသာအခ်က္မ်ားသည္ တရားတေဘာင္အမႈအခင္း အတြက္အေထာက္အထားသဲလြန္ စရစရာမ်ားေန ၍ တရားတေဘာင္၀င္ေသာစကား မ်ိဳးျဖစ္ေနတတ္သည္ ဟုဆိုလိုသည္။ ႏႈတ္လြန္ျခင္းေၾကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏႈတ္မေစာင့္ေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ အမႈအခင္းျဖစ္ေပၚလာႏိုင္စရာရွိေသာေၾကာင့္ စကားေနာက္အမႈအခင္းပါတတ္သည္ကိုဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။ စကားေျပာဆိုရာတြင္သတိထားကာ ဆင္ျခင္ သင့္သည္မ်ားကို ဆင္ျခင္သင့္သည္မ်ားကို ဆင္ျခင္ေျပာဆိုရန္သတိေပးထားသည့္စကားပံုျဖစ္ပါသည္။
၆။ စုဖန္မ်ားလွ်င္ ပ်ားလပို႔ျဖစ္မည္ ။ ။ပ်ားမ်ားသည္ ပန္းပြင့္မ်ားမွပန္း၀တ္ရည္၀တ္မႈန္တစ္စက္စီ ကိုစုတ္ယူ ၍ စုေဆာင္းထားရာ စုဖန္မ်ား လတ္ေသာ္ ႀကီးမားေသာ ပ်ားအံု၊ပ်ားလပို႔ႀကီး တစ္ခုျဖစ္လာ သည္ဟု ဆိုလိုသည္။
၇။ စိုၿပီးေသာလက္မေျခာက္ေစႏွင့္ ။ ။စိုစြတ္ၿပီးေသာအခက္အလက္ကိုေျခာက္ေသြ႕မသြားေစေအာင္ ၾကတ္မတ္ဂရုစိုက္လ်က္ အၿမဲစြတ္ စိုေနေအာင္ သတိျပဳဟုဆိုပါသည္။ ခင္မင္ရင္းႏွီးၿပီးေသာ မိတ္ေဆြ အေပါင္း အသင္းမ်ားႏွင့္ခင္မင္မႈမျပတ္ေစ ရန္ စိမ္းကားမသြားေစရန္ ခင္မင္ၿပီးသူကို ေသတပန္ သက္ တဆံုးခင္မင္ရင္းႏွီးသြားရမည္ဟု ေျပာလိုသည့္အခါမ်ိဳး တြင္ ထိုစကားပံုႏွင့္ တင္စားခိုင္းႏႈိင္း ကာေျပာဆိုၾက ပါသည္။
၈။ စစ္မေရာက္ခင္ျမားကုန္ ။ ။စစ္ေရာက္လာမွ ျမားကိုအသံုးျပဳ ၍ ပစ္ခတ္ရန္ျဖစ္ေသာ္လည္း ႀကိဳတင္ကာ ပစ္ခတ္ျဖဳန္းတီးႏွင့္သျဖင့္ စစ္မေရာက္ေသးမီ ျမားကုန္ေနသည္ဟု ဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။ အခ်ိန္တန္မွ အားထုတ္အစြမ္းျပရမည္ျဖစ္ပါလ်က္ ႀကိဳတင္ကာ မလိုအပ္ေသာေနရာတြင္ အစြမ္းျပ ထားသျဖင့္အမွန္တကယ္ေဆာင္ရြက္ရေတာ့မည့္အခါတြင္ အစြမ္းမျပႏိုင္ေတာ့ဘဲျဖစ္ကာ မလိုအပ္ဘဲ အစြမ္းမျပရန္သတိေပးဆံုးမသည့္အခါမ်ိဳးတြင္ ထိုစကားပံုႏွင့္တင္စား ခိုင္းႏႈိင္းကာေျပာဆိုၾကပါသည္။
၉။ ဆရာမျပငပိဖုတ္မွနည္းမက် ။ ။အလြန္လြယ္ကူသည္ဟုထင္ရသည့္ ငါးပိဖုတ္ျခင္းကိုပင္ သြန္သင္ျပသသူမရွိက ေကာင္းမြန္မွန္ကန္စြာမလုပ္တတ္ေၾကာင္းဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။ထို႔ေၾကာင့္မည္သည့္အတတ္ပညာ၊အသိပညာကိုမဆို နည္းစနစ္တက်သြန္သင္ဆံုးမနည္းျပျခင္းကို ခံယူအပ္ေၾကာင္းေျပာဆိုသည့္အခါမ်ိဳးတြင္ ထိုစကားပံုႏွင့္ တင္စားခိုင္းႏိႈင္းေျပာဆိုၾကသည္။
ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔သည္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးစကားေျပာဆိုၾကရာတြင္စကားပံု ဆိုထံုးစကား ဥပမာ၊ဥပစာ မ်ားျဖင့္ ေ၀ေ၀ဆာဆာသံုးႏႈန္းေျပာဆိုေလ့ရွိၾကပါသည္။ထိုသို႔ေျပာဆိုၾကျခင္းသည္ပင္လွ်င္ ျမန္မာ လူမ်ိဳး တို႔၏ စိတ္ကူးဥာဏ္ရင့္သန္မႈ၊ အေတြးအေခၚထက္ျမက္မႈ စဥ္းစားေ၀ဖန္တတ္ေသာ အရည္အခ်င္းေကာင္း မ်ားရရွိမႈတို႔ကို ေဖာ္ျပေပးသက့ဲသို႔ ျဖစ္ေနပါေတာ့သည္။ထိုစကားပံုေလးမ်ားထဲမွ ျမန္မာ့စိတ္ေနသေဘာထား ၊ေလာကသဘာ၀ကိုလွစ္ဟျပေနသက့ဲသို႔ျဖစ္ရာ ျမန္မာစာေပအဆင့္အတန္းျမင့္မားသက့ဲသို႔ ျမန္မာ့စိတ္ေနစိတ္ထားလည္းႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္လွသည္မွာ ျငင္းဆို ဖြယ္ရာမရွိပါ။
(ဆက္လက္တင္ျပပါဦးမည္။)
ခင္လယ္လယ္ခ်စ္(ျမန္/ဂုဏ္)
Labels:
ေဆာင္းပါး
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment